Gia công cơ khí và những phương pháp gia công phổ biến

Gia công cơ khí là gì?

Gia công cơ khí là quá trình tạo ra sản phẩm cơ khí thông qua các thao tác sử dụng máy móc, công nghệ cũng như áp dụng các nguyên lý vật lý. Thành phầm là các chi tiết có độ chính xác cao, có khả năng ứng dụng rộng rãi trong đời sống con người.

Gia công cơ khí chủ yếu được áp dụng lên các vật liệu như sắt, thép, inox, nhựa,….. đều là những vật liệu có tính ứng dụng cao cho các hoạt động của thế giới hiện đại. 

Các phương pháp gia công

Hiện nay có 2 phương pháp gia công cơ khí là:

Gia công bằng tay
Gia công bằng máy

Phương pháp gia công bằng tay

Đây là phương pháp sử dụng lực của con người để gia công. Có thể gọi là phương pháp gia công truyền thống. Đòi hỏi trình độ kỹ thuật tay nghề của người thợ cơ khí.

Quá trình tạo hình được thực hiện với một hệ thống các lực cơ học có tác động trực tiếp của con người. Đặc biệt đối với quá trình tạo hình kim loại khối, bằng nhiệt như:

Đúc, rèn, dập nóng, dập nguội, cán, kéo, ép, hàn, gò,…

Phương pháp này có ưu điểm là nhìn các chi tiết được tạo nên rất có hồn bởi các sản phẩm được chế tạo bởi những đôi bàn tay cực kỳ linh hoạt và xuất sắc của con người.

Nhưng phương pháp này lại có khá nhiều nhược điểm như:

Do là sử dụng bàn tay và sực lực của con người nên phương pháp này đòi hỏi người thợ gia công phải có nhiều kinh nghiệm trong nghề và thường để chế tạo ra một thành phẩm sẽ mất rất nhiều thời gian.

Độ chính xác thấp, nhiều rủi ro về sai số hỏng hóc cũng là điều khó tránh trong gia công cơ bởi con người hoạt đôi khi đều mắc phải sai lầm dù có hoàn hảo đến đâu. Dù chỉ là một lỗi nhỏ cũng có thể làm hỏng cả một sản phẩm.

Phương pháp gia công bằng máy

Phương pháp gia công bằng máy là sử dụng lực chủ yếu của máy để gia công. Sức người chỉ là phụ hoặc có thể hoàn toàn do máy tự động gia công theo chương trình con người lập ra.

Các thiết bị gia công thường được gọi chung là máy công cụ CNC. Vì thế có thể gọi gia công bằng máy là gia công CNC.

Gia công CNC là phương pháp sử dụng máy móc để thao tác với độ chính xác cực cao nên còn có thể gọi phương pháp này là gia công cơ khí chính xác.

Giúp cho thành phẩm được tạo trở nên tinh xảo với tỉ lệ dung sai cực thấp. Đảm bảo tỉ lệ giống gần như tuyệt đối so với bản vẽ hoặc khuôn mẫu.

Gia công CNC không đòi hỏi kỹ thuật gia công cơ khí cao của người thợ cơ khí như phương pháp gia công cơ. Gia công CNC đòi hỏi phải có hiểu biết về vận hành máy móc và lập trình máy móc. 

Việc ứng dụng máy CNC vào gia công giúp giảm thời gian gia công các sản phẩm. Bên cạnh đó tạo ra các sản phẩm chất lượng với độ nét cao, nhẵn, sáng bóng, không tạo răng cưa,…

Hiện nay có rất nhiều loại máy CNC như máy phay CNC, máy tiện CNC, máy cắt dây CNC, máy laser,…..

Những công nghệ gia công cơ khí

Như chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy thì ở nước ta đang sử dụng 2 công nghệ chính đó là công nghệ gia công không phoi và công nghệ gia công có phoi. 

Tùy thuộc vào nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp mà chúng ta sẽ lựa chọn và sử dụng công nghệ đó để gia công sản phẩm.

Công nghệ gia công có phoi

Phương pháp gia công có phoi là quá trình gia công có một lượng kim loại bị thải ra. Tiện, phay, bào, doa, khoan….

Sản phẩm được gia công bằng các phương pháp này đạt được độ chính xác cao, bề mặt nhẵn. Đây là một quá trình công nghệ rất quan trọng của ngành công nghiệp chế tạo máy.

Công nghệ gia công không phôi

Là một phương pháp gia công cơ khí sao cho đảm bảo khối vật liệu kim loại được giữ nguyên, không có kim loại thải ra. Một trong số các phương pháp gia công không phôi tiêu biểu là gia công biến dạng, gia công áp lực hoặc gia công nóng.

Là công nghệ tạo ra những sản phẩm cơ khí thông qua các hoạt động chính như: đúc, rèn, ép, dập, hàn…Phương pháp này hay còn gọi bằng những cái tên dễ hiểu hơn là: gia công áp lực, gia công biến dạng, gia công nóng,…

Bên cạnh đó cũng còn rất nhiều công nghệ gia công khác …. thuộc mục khó phân loại như:

Gia công sóng siêu âm,
Gia công tia lửa điện,
Gia công xung điện,….

Các cách gia công kim loại chính

Ba quá trình gia công chính được phân loại là tiện, khoan và phay. Các hoạt động khác thuộc các loại khác, bao gồm: tạo hình, bào, doa, chuốt và cưa.
 
- Nguyên công tiện là các thao tác quay phôi. Máy tiện là máy công cụ thực hiện. Phôi được di chuyển còn dụng cụ cắt thì được cố định.
- Nguyên công phay là hoạt động trong đó công cụ cắt quay để đưa các cạnh cắt chịu lực vào phôi. Máy phay là máy công cụ chính được sử dụng trong phay.
- Hoạt động khoan là hoạt động trong đó các lỗ được tạo ra hoặc tinh chỉnh bằng cách đưa một máy cắt quay với các cạnh cắt ở đầu dưới tiếp xúc với phôi.
- Các hoạt động khoan được thực hiện chủ yếu trong máy ép khoan nhưng đôi khi trên máy tiện hoặc máy xay.

Có thể thấy ngành gia công cơ khí vô cùng quan trọng trong đời sống của con người. Gia công cơ khí đòi hỏi người thợ cơ khí phải có kỹ thuật và kiến thức vững vàng. Để có thể tạo ra được các sản phẩm chất lượng và chính xác nhất.